پیام مازند - تین نیوز |
طرح محور ارتباطی تنکابن الموت قزوین، یکی از پروژه های استراتژیک و ملی کشور است که با هدف کاهش مسافت و زمان سفر بین 2 استان قزوین و مازندران و تقویت زیرساخت های حمل ونقل و گردشگری آغاز شد اما حالا پس از گذشت حدود 17 سال از عمر اجرایی آن، همچنان در نیمه راه است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، طرح اولیه احداث محور «تنکابن الموت قزوین»، یکی از مصوبات مهم سفر مقام معظم رهبری به استان قزوین در سال 1382 بود که با مشخصات راه اصلی و به صورت بزرگراه پس از انجام عملیات مطالعاتی، در سال 1386 با امضای موافقت نامه وارد مرحله اجرا و آغاز عملیات عمرانی از سمت استان قزوین شد.
این پروژه شامل 6 قطعه (فاز) است که قطعات 5 و 6 آن در استان مازندران قرار دارد.
هم اکنون فازهای یک، 2 و 3 پروژه با حدود 62 کیلومتر، بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و در مراحل پایانی اجرا قرار دارند. این قطعات از کیلومتر 25 آزادراه قزوین کرج تا روستای شهرک در بخش رودبار الموت ادامه می یابد.
به گفته یاسر بشکول، مسئول قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء منطقه سه هزار تنکابن و مدیر پروژه در مازندران، فاز 4 از الموت تا ابتدای حوزه مازندران با حدود 55 درصد پیشرفت فیزیکی، به دلیل محدودیت منابع مالی هم اکنون موقتاً متوقف شده و کلیه امکانات به سمت فازهای 1، 2 و 3 گسیل شده اند تا این بخش ها هرچه سریع تر تکمیل شوند.
بشکول درباره فازهای 5 و 6 طرح که در استان مازندران قرار دارند، گفت: فاز 5 آن که حدود 35 کیلومتر طول دارد، از محل استقرار قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء در محور سه هزار تنکابن در مازندارن شروع شده و تا مرز بین استان قزوین ادامه دارد. این قطعه تاکنون 35 درصد پیشرفت فیزیکی داشته که بخشی از این فاز هنوز ابلاغ مصوب برای اجرای کار را دریافت نکرده است.
فاز 6 نیز که از محل استقرار قرارگاه تا کمربندی شهرستان تنکابن امتداد دارد، حدود 35 کیلومتر طول دارد و بر اساس گفته های مدیر این پروژه هنوز ابلاغ مصوب برای شروع کار این فاز صادر نشده است.
این ابرطرح ملی با اهداف کلان و متعددی در دستور کار قرار گرفت؛ با بهره برداری از این پروژه، ضمن کاهش ترافیک عبوری منتهی به شمال کشور، مسافت بین شهرستان های قزوین و تنکابن از 330 کیلومتر به 164 کیلومتر کاهش خواهد یافت. این کاهش مسافت، زمان سفر بین 2 استان را از 6 ساعت به 3 ساعت تقلیل می دهد. از دیگر مزایای این پروژه اینکه با کاهش مسافت، سالانه حدود 3.8 میلیون لیتر در مصرف سوخت صرفه جویی خواهد شد.
همچنین این مسیر به دلیل عبور از مناطق زیبا و تاریخی مانند الموت، نقش مهمی در جذب گردشگران و رونق صنعت گردشگری خواهد داشت. ساماندهی روستاهای منطقه الموت برای جذب گردشگران و بهره برداری بهتر و اقتصادی تر از معادن منطقه الموت و بالادست تنکابن با احداث این راه، از دیگر اهداف طرح خواهد بود.
البته این پروژه ملی با چالش های متعددی روبروست. شرایط جغرافیایی و آب وهوایی یکی از این چالش هاست که تاثیرات گوناگونی بر روند اجرای طرح گذاشته است؛ پروژه راه تنکابن الموت قزوین از مناطق کوهستانی و جنگلی البرز مرکزی عبور می کند که به دلیل ارتفاع زیاد از برودت هوا و بارش های سنگین باران و برف در فصول سرد سال برخوردار است.
از اواسط پاییز تا پایان زمستان، دمای هوا در مناطق کوهستانی این مسیر به شدت کاهش می یابد و بارش برف و سقوط بهمن موجب مسدود شدن راه های دسترسی و توقف عملیات عمرانی می شود. در فصول بهار و گاهی حتی در تابستان نیز بارندگی های شدید در منطقه باعث رانش زمین می شود.
همه این چالش ها در کنار توقف کار، خطراتی را هم برای کارگران و تجهیزات پروژه به همراه دارد و این شرایط سبب تعطیلی کارگاه های پروژه برای مدت های طولانی و کندی پیشرفت کار شده و نهایتا منجر به افزایش زمان و هزینه اجرای پروژه و تأخیر در بهره برداری می شوند.
سوی دیگر این چالش ها به اعتبارات و تامین منابع مالی پروژه و چالش های آن با تورم حاکم بر اقتصاد کشور بازمی گردد؛ یاسر بشکول مدیر پروژه می گوید: تاکنون و در مجموع فازهای یک تا ششم طرح، حدود 1000 میلیارد تومان هزینه شده که بیشترین آن در استان قزوین بوده و برآوردها نشان می دهد که برای تکمیل این پروژه، بیش از 15 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

حال نکته مثبت و خبر خوب اینکه پس از یک سال رکود و توقف، با پیگیری های سیدشمس الدین حسینی، نماینده تنکابن، رامسر و عباس آباد، 300 میلیارد تومان اعتبار به این پروژه تزریق شد و با این اعتبار بخشی از مشکلات مالی برطرف شده است.
همچنین، پیمانکار پروژه تغییر کرد و از مؤسسه عاشورا (مستقر در قزوین) به مؤسسه راهیران (مستقر در مازندران) منتقل و هم اکنون، فعالیت پروژه با محوریت مازندران در قطعه 5 مجددا از سر گرفته شد.
بشکول، مدیر پروژه راه تنکابن الموت قزوین معتقد است: این پروژه به دلیل احداث تونل ها و پل های متعدد، از نظر فنی و اجرایی مشابه پروژه آزادراه تهران شمال است که تأثیرات مثبت زیادی بر اقتصاد و گردشگری منطقه خواهد داشت و اگر تمامی منابع مالی مورد نیاز این پروژه تأمین شود، این طرح تا 5 سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.
سیدشمس الدین حسینی نماینده مردم تنکابن، رامسر و عباس آباد در مجلس شورای اسلامی طی بازدید از این محور و در جمع خبرنگاران، کارکرد این پروژه را در توسعه اقتصادی، گردشگری و تسهیل در حمل و نقل منطقه بسیار مهم برشمرد و افزود: بهره برداری از این پروژه حتی با تکمیل آزاد راه تهران شمال و آزاد راه چالوس به رامسر بازهم مشکل ترافیک منطقه را حل نخواهد کرد.
حسینی بر ساخت پروژه های راهسازی بزرگ دیگری برای غلبه بر ترافیک منتهی به شمال کشور تاکید و اظهار کرد: کارفرمای این پروژه وزارت راه بوده و مهمترین راهبرد دولت اجرای طرح مولدسازی است و در نظر دارد با تأمین اعتبار به این شیوه مالی بیشتر طرح های بر زمین مانده قدیمی را به سرانجام برساند که امیدواریم با تزریق این اعتبار این طرح عمرانی که نزدیک به 2 دهه از عمر آن گذشته هرچه زودتر به بهره برداری برسد.
اما همه آنچه تا اینجا در رابطه با این پروژه بیان شد، فارغ از نگاه های زیست محیطی به این مسیر کوهستانی است که قطعا الزامات فنی و مشخصی را طلب می کند. هرچند این موضوع در استان قزوین هیاهویی را در فضای اجتماعی و رسانه ای به راه انداخت اما سرانجام منجر به رعایت تمهیدات و الزاماتی برای حفظ محیط زیست گردید و با کمترین آسیب پروژه ادامه یافت. در مازندران نیز اوضاع همین گونه به جریان افتاد.
هادی منصورکیایی، رئیس اداره حفاظت از محیط زیست تنکابن در گفت وگویی کوتاه با بیان اینکه مسیر این پروژه در مازندران به جهت رعایت مسائل زیست محیطی تغییر کرد و 7 کیلومتر بییشتر شد، گفت: مسیر ابتدایی پروژه از حوالی روستای «سَربالان» وارد منطقه جنگلی و بکر «اِوَل» می شد که با مطرح شدن موضوعات زیست محیطی و تذکر به مدیران پروژه، مقرر شد همان مسیر دسترسی روستایی با تمهیدات لازم تعریض و برای پروژه تعریف شود.
منصورکیایی با بیان اینکه این پروژه به معنای حقیقی مجوزی کسب نکرده اما با همراهی و همکاری پیمانکار تمهیدات زیست محیطی در آن رعایت شده است، خاطرنشان کرد: ایجاد و احداث گالری و فنس کردن بخشی از محوطه ها برای تردد حیوانات و تغییر و اصلاح مسیر که منجر به افزایش 7 کیلومتری آن و ایجاد تونل ها و گالری ها شد از جمله تمهیدات زیست محیطی این طرح است.
حال با وجود گذشت حدود 2 دهه از آغاز این پروژه ملی، روند پیشرفت آن نشان می دهد که احتمال تکمیل طرح در بازه زمانی پیش بینی شده با توجه به اعتبارات مورد نیاز در شرایط اقتصادی فعلی کشور کمی دور از ذهن به نظر می رسد. از سوی دیگر تعطیلی های مکرر و توقف فازها طی بازه زمانی 17 ساله نشانه آشفتگی در مدیریت منابع و برنامه ریزی دارد و با توجه به اینکه فازهای 5 و 6 هنوز حتی مصوبه اجرایی ندارند و فاز 4 نیز نیمه کاره رها شده احتمالاً بخش های بزرگی از پروژه به دلیل کمبود بودجه یا تغییر اولویت های دولت، همچنان نیمه کاره باقی خواهند ماند.
به گزارش ایسنا، با برنامه ریزی دقیق و استفاده از تجهیزات ویژه، امید است که این چالش ها مدیریت شده و پروژه محور ارتباطی تنکابن الموت قزوین در زمان پیش بینی شده به بهره برداری برسد.