چاپ

پیام مازند - ایسنا /پس از تصویب واژۀ «هفتک» برای «تیک»، که ملاک گزینش آن شباهت نشان تیک به عدد هفت بود، دلیل تصویب «هشتک» برای «هشتگ» نیز پرسش‌برانگیز شد.
گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی با طرح این مسئله نوشته است: علامت هشتگ (که آن را بر روی صفحه‌کلید تلفن با نام «پوند» یا «مربع» هم می‌شناسیم)، نشانی کهن است که در روم باستان، در متن‌ها، برای تمایز اعداد از حروف به‌کار می‌رفت. بعدها، در دهۀ 1960 میلادی، این نشان وارد حوزۀ مخابرات شد و در دهۀ اول قرن 21 به حوزۀ فنّاوری اطلاعات راه یافت و مدت‌هاست که از آن به‌عنوان نشانی برای گروه‌بندی موضوع‌ها در فضای مجازی استفاده می‌شود. این نشان هنگامی که در حوزۀ مخابرات به‌کار می‌رفت، علاوه بر واژۀ hash (هاشور)، دارای مترادف‌های‌ دیگری چون square (مربع)، octothorpe (هشت‌خان) و octothorn (هشت‌خار) هم بود.
پیشوندوارۀ -octo در این واژه‌ها معنی «هشت»، thorpe معنی تکه‌زمین یا دهکده و مجازاً معنی «جا»، «محفظه» و «خان»، و واژۀ thorn معنی «خار» را دارد. hashtag (با معنای واژه‌به‌واژۀ «برچسب هاشوری») آمیزه‌ای از دو واژۀ hash (هاشور) و datatag (برچسب داده‌ها) است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با درنظر گرفتن این ریشه‌شناسی‌ها و با استفاده از جورسازی معناوایی (معنایی-آوایی) یا همان phono-semantic matching، واژۀ «هشتک» را، که در آن پسوند «ـَک» بیشتر کارکرد نسبت‌سازی و اسم‌سازی داشته و از نظر آوایی هم شباهت کامل به هشتگ انگلیسی دارد، برای هشتگ تصویب کرد؛ چراکه به‌عنوان یک اصل، شباهت آوایی نوواژه‌ها به وام‌واژه‌ها پذیرش و کاربرد آن‌ها در جامعه را افزایش می‌دهد. فرهنگستان از این قاعده در تصویب واژه‌های دیگری نیز بهره برده‌است.
دکتر رضا عطاریان و سمانه ملک‌خانی
گروه واژه‌گزینی فاوا (رایانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات)