بزرگنمايي:

پیام مازند - به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «جام جم» نوشت: بینایی رنگی انسان به‌دلیل وجود سه نوع سلول مخروطی (حساس به قرمز، سبز، آبی) در شبکیه است. این ویژگی تری‌کروماتیک امکان تشخیص حدود یک‌میلیون رنگ را فراهم می‌کند.بینایی رنگی انسان در طول هزاران سال برای شناسایی غذا، خطرات احتمالی و تعاملات اجتماعی تکامل یافته است، اما در نور کم کاهش می‌یابد.
پس از چند صد هزار سال قدم‌زدن بر روی زمین، انسان ممکن است فکر کند که همه رنگ‌های ممکن را دیده است؛ اما به گفته تیمی از دانشمندان که ادعا می‌کنند رنگی را تجربه کرده‌اند که تاکنون کسی ندیده است، این‌گونه‌نیست. این ادعای جسورانه که مورد بحث و البته اعتراض واقع شده، به‌دنبال آزمایشی مطرح شد که در آن محققان در دانشگاه برکلی آمریکا پالس‌های لیزری را به چشمان‌شان شلیک کردند. آنها می‌گویند که لیزر با تحریک سلول‌های منفرد در شبکیه چشم، ادراک آنها را فراتر از حد طبیعی خود سوق داد.
توصیف آنها از این رنگ جدید که آن را اُلو (olo) نام‌گذاری کرده‌اند، خیلی قانع‌کننده نیست. پنج نفری که اُلو را دیده‌اند، سبز آبی وصفش می‌کنند. اما آنها می‌گویند که چنین توصیفی، غنای تجربه‌شان را به‌طور کامل نشان نمی‌دهد. محققان تصویری از یک مربع فیروزه‌ای‌رنگ را منتشر کردند تا حسی از اُلو را به اشتراک بگذارند؛ اما تاکید کردند که این رنگ فقط از طریق دستکاری لیزری شبکیه چشم قابل تجربه‌است.
آستین روردا، دانشمند بینایی در این تیم گفت: «هیچ راهی برای انتقال آن رنگ در مقاله توصیفی یا صفحه نمایش وجود ندارد. تمام نکته همین است که این رنگی نیست که ما می‌بینیم، فقط همین. رنگی که ما می‌بینیم نسخه‌ای از آن است، اما در مقایسه با تجربه اُلو این تصویر کاملاً کمرنگ‌است.»
رن ان‌جی، مهندس برق در دانشگاه برکلی، می‌گوید: «ما از ابتدا پیش‌بینی می‌کردیم که این یک سیگنال رنگی بی‌سابقه باشد، اما نمی‌دانستیم مغز با دیدنش چه خواهد کرد. آنچه دیدیم حیرت‌انگیز بود؛ رنگی فوق‌العاده ناب و خالص.»
چشم انسان چگونه رنگ‌ها را متمایز می‌کند؟
زمانی که نور بر روی سلول‌های حساس به رنگ به‌نام سلول‌های مخروطی در شبکیه چشم می‌افتد، انسان رنگ‌های مختلف موجود در جهان را درک می‌کند. سه نوع سلول مخروطی وجود دارد که به طول موج‌های بلند (L)، متوسط (M) و کوتاه(S) نور حساس هستند. نور طبیعی ترکیبی از طول موج‌های متعدد است که مخروط‌های M، L و S را به میزان‌های مختلف تحریک می‌کند. این گوناگونی‌ها به‌عنوان رنگ‌های مختلف درک می‌شوند. به‌عنوان مثال نور قرمز در درجه اول مخروط‌های L را تحریک می‌کند، درحالی‌که نور آبی عمدتاً مخروط‌های S را فعال می‌کند. اما مخروط‌های M همواره در وسط قرار می‌گیرند و هیچ نور طبیعی به‌تنهایی وجود ندارد که آنها را برانگیزد و تحریک کند. تیم برکلی برای غلبه بر این محدودیت تلاش کرد. آنها با نقشه‌برداری از بخش کوچکی از شبکیه چشم افراد برای مشخص‌کردن موقعیت مخروط‌های M آنها شروع کردند. سپس از یک لیزر برای اسکن شبکیه استفاده شد. برای تحریک مخروط M، پس از تنظیم حرکت چشم و پیش از رفتن به مخروط بعدی، لیزر یک پالس کوچک نور برای تحریک سلول شلیک کرد.
یافته‌ها
نتایج این آزمایش که در Science Advances منتشر شده است، یک تکه رنگ در میدان دید تقریباً دوبرابر یک ماه کامل را نشان می‌دهد. رنگ کشف‌شده فراتر از محدوده طبیعی چشم غیرمسلح است؛ زیرا مخروط‌های M تقریباً به صورت انحصاری تحریک شده‌اند و نور طبیعی نمی‌تواند به حالتی برسد که این مخروط‌ها را تحریک کند. نام اُلو (olo) از عدد باینری 010 گرفته شده است و نشان می‌دهد که از میان مخروط‌های M، L و S تنها مخروط‌های M روشن هستند.
این ادعا، یکی از کارشناسان این حوزه را گیج کرده است. جان باربر، دانشمند بینایی در شهر سنت‌جورج دانشگاه لندن گفت: «این رنگ جدیدی نیست. این یک رنگ سبز ناب (مخلوط نشده با رنگ سفید) است که تنها می‌تواند در سوژه‌ای با مکانیسم رنگی قرمز سبز معمولی تولید شود؛ زمانی که تنها ورودی نور از سلول‌های مخروطی M باشد.» او افزود که این آزمایش، ارزش محدودی دارد. محققان بر این باورند که این ابزار به آنها کمک می‌کند تا سوالات علوم پایه را در مورد این‌که مغز چگونه ادراکات بصری جهان را ایجاد می‌کند، بررسی کنند. اما ممکن است کاربردهای دیگری نیز داشته باشد. به‌عنوان‌مثال از طریق تحریک سفارشی سلول‌های شبکیه، محققان ممکن است درباره کوررنگی یا بیماری‌هایی که بینایی را تحت تأثیر قرار می‌دهند مانند رتینیت پیگمانتوزا، بیشتر بیاموزند.
آیا بقیه دنیا این شانس را خواهند داشت که خودشان اُلو را تجربه کنند؟ تیم پژوهشی گفت که این علم پایه است و ما به این زودی روی نمایشگرهای گوشی هوشمند یا تلویزیونی اُلو را نخواهیم دید و این بسیار بسیار فراتر از فناوری هدست واقعیت مجازی است.
کد خبر 6440886