پیام مازند - ماه مبارک رمضان، ماه بهار دل‌هاست که در آن جشنواره‌ای از انسانیت و معنویت برپاست و بشریت را به سوی مدینه فاضله سوق می‌دهد، این ماه با آغوشی گسترده از رحمت و بخشش الهی، بهترین حس و حال را در دل‌ها می‌نشاند، در این ایام انسان‌ها با همدلی و همبستگی در کنار هم می‌ایستند و در مسیر تعالی قدم بر می‌دارند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از مازندران، زمانی که ماه مبارک رمضان فرا می‌رسد، صفایی خاص و بی‌نظیر در دل‌ها و در تک تک کوچه‌ها و خیابان‌ها پدیدار می‌شود، این صفا نه تنها در خانه‌ها، بلکه در محله‌ها، شهرها، مناطق و حتی در سرتاسر کشور موج می‌زند، حس و حالی که در هیچ زمانی و هیچ مکانی شبیه به آن نخواهد بود.
با آمدن این ماه، ضیافت الهی آغاز می‌شود، یک مهمانی که خداوند سفره‌اش را برای همه پهن کرده است و در آن هیچ تفاوتی میان فقیر و غنی نیست، در این سفره، هیچ‌کسی فخر به مال و منال خود نمی‌کند، هر کس در کنار دیگری نشسته، ساده و بی‌ریا از برکات این مهمانی بهره می‌برد، غنی و فقیر، هر دو در کنار هم به استقبال این سفره آمده‌اند تا در کنار یکدیگر از برکات آن لذت ببرند.
این ضیافت در خانه‌ها و دل‌ها جای گرفته است، خانه‌هایی که در آن‌ها مهربانی، همبستگی و سخاوت حکم‌فرماست، خانه‌هایی که دربشان همیشه به روی یتیمان و نیازمندان باز است، خانه‌هایی که از مردانگی و جوانمردی الگو می‌گیرند و هر روز به مهمان‌نوازی و احسان مشغول هستند.
ماه رمضان، ماه توبه و بخشش است، ماهی که در آن خداوند درهای رحمت خود را به روی بندگانش می‌گشاید و فرصتی دوباره برای توبه و بازگشت به سوی او فراهم می‌آورد.
در دیار علویان، مردم پیش از رسیدن این ماه با غبارروبی مساجد و امامزادگان به استقبال رمضان می‌روند، زنان مازندرانی با نظم و دقت خاصی مسئولیت تمیزکاری این اماکن مذهبی را به دوش می‌کشند، بدون هیچ‌گونه اجبار و تنها با هدف تقدس و استقبال از این ماه پر برکت. مردان نیز از این فرصت بهره می‌برند و با مشارکت در برگزاری برنامه‌های مذهبی و معنوی، فضایی پر از محبت و برکت خلق می‌کنند.
سنت غبارروبی که در گذشته با تلاوت قرآن و چاووشی‌خوانی همراه بود، همچنان در مازندران زنده است، روز قبل از این مراسم، یکی از اهالی برای دعوت به شست‌وشوی مساجد و امامزادگان به خانه‌ها می‌رفت و این دعوت با استقبال گرم و پرشور اهالی همراه می‌شد.
در گذشته، روحانیانی که برای برگزاری مراسم رمضان به محله‌ها دعوت می‌شدند، در خانه‌های مردم مستقر می‌شدند و در این ایام، اهالی نوبت به نوبت از آن‌ها پذیرایی می‌کردند، امروزه اگرچه این سنت‌ها به شکلی متفاوت ادامه پیدا کرده‌اند، اما هنوز هم مردم در این شب‌ها سفره‌های افطاری را پهن می‌کنند، سفره‌هایی که دیگر تنها محدود به خانه‌ها نیست و در مساجد، امامزادگان و حتی تالارها برای قشرهای مختلف برپا می‌شود.
این سفره‌ها امروزه گسترده‌تر و با رونقی بیشتر به همگان ارائه می‌شوند، همان‌طور که همیشه بوده‌اند، ماه رمضان، ماهی است که به رغم تغییرات دنیای مدرن، هنوز هم همان حس‌وحال ناب خود را حفظ کرده است، سنت‌ها و آئین‌های دیرینه همچنان در قلب مردم زنده‌اند، با چاشنی تکنولوژی و پیشرفت‌های دنیوی در خدمت معنویت و همدلی بیشتر.

ماه رمضان و آئین‌های دیرینه در دیار علویان طوبی اصانلو، کارشناس مردم‌شناسی و میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی مازندران با اشاره به برپایی آئین‌های ویژه ماه مبارک رمضان در خطه سرسبز علویان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: با آغاز ماه رمضان، مردم مازندران ترجیح می‌دهند افطار را در کنار اقوام و خانواده خود به اشتراک بگذارند و تقریباً هر شب سفره افطار در این دیار گسترده می‌شود.
وی می‌افزاید: با وجود فراموشی برخی از سنت‌ها و آداب گذشته، هنوز می‌توان شاهد پررنگ بودن رسوم افطار و افطاری دادن در بین مردم مازندران بود.
این کارشناس میراث‌فرهنگی مازندران با اشاره به آداب عمومی ماه رمضان همچون افطار دادن، برگزاری مراسم شب احیا، قرآن به سر و کمک به نیازمندان ادامه می‌دهد: این آداب همچنان در میان مردم استان رواج دارد و جایگاه خود را حفظ کرده است، اما برخی رسوم منحصربه‌فرد این ماه که در گذشته در این منطقه رایج بوده‌اند، به دلیل پیشرفت تکنولوژی کم‌رنگ شده‌اند.
اصانلو معتقد است که فراموشی این آئین‌ها بیشتر به دلیل فاصله میان نسل قدیم و جدید رخ داده است و بسیاری از این رسوم کهن و ارزشمند در حافظه کهن‌سالان باقی مانده و از یاد نسل‌های جدید رفته است.
وی با اشاره به یکی از سنت‌های جالب ماه رمضان در مازندران به نام «سحرخوانی» می‌گوید: در گذشته، افرادی که حاجتی داشتند، نذر ختم انعام می‌کردند. برای این کار، کسانی که در قرائت قرآن تبحر داشتند، دعوت می‌شدند تا قرآن بخوانند، در این مراسم، نمک، نان و آب در سینی بزرگی قرار می‌دادند و این مراسم را در کنار قرآن‌خوانی برگزار می‌کردند.
کارشناس مردم‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی مازندران همچنین از سنت بیدار کردن همسایگان در ماه رمضان یاد می‌کند و می‌افزاید: در گذشته، به دلیل اینکه ممکن بود برخی افراد در سحر خواب بمانند، افرادی با ظرف‌های فلزی و چوبی به کوچه‌ها می‌رفتند، این افراد یک یا دو ساعت قبل از اذان صبح با چوب روی ظرف می‌کوبیدند و با صدای بلند می‌گفتند: «سحر است برخیز!» یا «سحر برخیز که صبح صادق آمد» تا مردم را برای خوردن سحر و آغاز روزه‌داری بیدار کنند.

برپایی سفره‌های افطاری و ایجاد انسجام اجتماعی مجتبی هاشمی، پژوهشگر جامعه‌شناسی در مازندران نیز با اشاره به فواید و نشانه‌های ماه مبارک رمضان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: برپایی مهمانی‌ها و افطار دادن در اشکال مختلف به‌ویژه افطاری‌های خیابانی و فعالیت‌های خیرخواهانه به نوعی «جشنواره انسانیت» به حساب می‌آید، چرا که آموزه‌های دین اسلام همیشه بر کمک به هم‌نوع به‌ویژه در شرایط سخت، تأکید دارند.
وی ادامه می‌دهد: انجام این کارها، به نوعی ادای دین و نشان دادن مسلمانی است، یعنی مردم می‌خواهند بگویند که فقط روزه نمی‌گیرند، بلکه حواسشان به همدیگر هم هست، از طرف دیگر این فعالیت‌ها به‌عنوان «پاتوق همدلی» عمل می‌کنند، جایی که همه فارغ از اختلافات کنار هم جمع می‌شوند، سفره می‌گسترانند و با هم افطار می‌کنند، این کار حس تعلق به جامعه را تقویت کرده و موجب می‌شود تا مردم احساس کنند که تنها نیستند.
هاشمی در ادامه با اشاره به اینکه از نظر جامعه‌شناسی می‌توان این پدیده را با نظریه «انسجام اجتماعی» دورکیم بررسی کرد، توضیح می‌دهد: جامعه همچون یک بدن واحد است که اگر اجزای آن با هم هماهنگ نباشند، از هم می‌پاشد.
به گفته وی، این فعالیت‌های خیرخواهانه به‌نوعی چسب اجتماعی هستند که اجزای جامعه را به هم متصل می‌کنند، زمانی که مردم برای کمک به یکدیگر داوطلب می‌شوند، حس همبستگی میانشان تقویت می‌شود و جامعه قوی‌تر و منسجم‌تر می‌شود.
هاشمی در ادامه با اشاره به دلایل جذب مردم به این فعالیت‌ها می‌گوید: نخستین دلیل، فشار اقتصادی و مشکلات زندگی بوده که موجب شده تعداد بیشتری از افراد نیازمند کمک باشند، از طرف دیگر رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی ایفا می‌کنند و با تبلیغات این فعالیت‌ها سایر افراد را ترغیب به شرکت در آن‌ها می‌کنند، همچنین در این نوع کارها، نوعی حس نوستالژی وجود دارد، یعنی بسیاری از مردم دلشان برای دوران‌های گذشته‌ای تنگ شده است که صفا و صمیمیت بیشتری بین مردم وجود داشت و همه به فکر هم بودند، این فعالیت‌ها، به‌نوعی تلاش برای زنده کردن آن دوران‌هاست.
این جامعه‌شناسی ادامه می‌دهد: افطاری دادن‌ها و کمک‌ها در واقع به‌نوعی «اعلامیه انسانیت» هستند و فریادی بر اینکه ما هنوز به همدیگر اهمیت می‌دهیم.

به گزارش ایمنا، در احادیث متعدد آمده است که صله‌رحم موجب طولانی‌شدن عمر انسان می‌شود، در ماه مبارک رمضان، با خویشتن‌داری و مهمانی‌ها در کنار انجام کارهای خیرخواهانه، نوعی صله‌رحم نیز به جا آورده می‌شود.
با نگاهی به اهمیت این ماه و چهره‌هایی که با انجام کارهای خیر و مهمانی ایتام، فضیلت آن را به نمایش می‌گذارند، می‌توان مشاهده کرد که چگونه افراد، آن را با نشاط و سرزندگی نشان می‌دهد، اگر هم باری از مشکلات بر دوش فردی باشد، در هنگام برپایی ضیافت‌الله، زیبایی چهره او با لبخندی بر لب و خوشنودی در دل نمایان می‌شود، مهم‌تر از همه با خرسندی و دعای خیر از ایتام و خانواده‌های نیازمند، همان بار مشکلات از دوش افراد برداشته می‌شود، این امر علاوه بر تسکین دل در این دنیا، فردا روز، او با کوله‌باری سبک و عاری از گناهان کبیره و صغیره راهی سرای آخرت می‌شود.
گزارش از کبریا مقدس، خبرنگار ایمنا در مازندران
کد خبر 845829