پیام مازند

آخرين مطالب

معادل سازی کلمه تیک! مقالات

معادل سازی کلمه تیک!
  بزرگنمايي:

پیام مازند - ایسنا / سیدعباس امام، معادل‌سازی‌ها و واژه‌ها را نوعی قرارداد می‌خواند و می‌گوید: بیش از 60 سال است که «تیک» در زبان فارسی جا افتاده است، همانطور که گفته شد زمانی که کلمه‌ای جا بیفتد، معادل‌سازی برای آن سخت می‌شود. 
فرهنگستان زبان و ادب فارسی (در سه دوره نسبتاً مجزا در طول فعالیت‌های آن) هزاران نوواژه فارسی در برابر واژه‌ها و اصطلاحات غیرفارسی ساخته و به گنجینه زبان فارسی اضافه کرده و به نوعی باعث غنا و توانمندسازی آن شده‌ است. از سوی دیگر به علل گوناگون و از جمله نو بودن واژه‌های پیشنهادی و ناآشنایی کاربران فارسی زبان با برخی از آن نوواژه‌ها، هم عوام و گاه خواص، در مخالفت با این سیاست واژه‌گزینی فرهنگستان، لطیفه‌هایی ساخته‌اند.
گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل واژه «تیک»(tick) به معنای «تایید مطلب» را «هفتک» انتخاب کرده است.
نسرین پرویزی، معاون واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این باره گفته است: واژه «تیک» که علامتی پرکاربرد در زبان فارسی است، در گروه‌های واژه‌گزینی فرهنگستان بررسی و معادل «هفتک» برای آن انتخاب شد. شباهت ظاهری علامت «تیک» به «عدد هفت» در زبان فارسی، ملاک این معادل گزینی بوده است.
همانطور که اشاره شد واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی معمولا با برخوردی طنزآمیز و شوخی و استهزاء همراه می‌شوند و «هفتک» هم مستثنی نبوده است. 
حال عباس امام، پژوهشگر، مترجم و استاد دانشگاه چمران در ‌پی این موضوع در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به یادداشت خود با عنوان ««کِشْ‌لُقمه» کجاش اشکال داره!؟» در سخنانی گفت: واژه‌گزینی در فرهنگستان زبان در دوره‌های مختلف، روال خاص خود را داشته و دارد؛ زبان‌شناسان و ادبا برای کلمات و اصطاحات معادل‌یابی می‌کنند اما واژه‌هایی که از زبان‌های دیگر وارد زبان فارسی می‌شود، به‌قدری گسترده است که معادل‌سازی برای همه آن‌ها امکان‌پذیر نیست.
او با تأکید بر قراردادی بودن معادل‌سازی‌ها برای لغت و اصلاحاتی که از زبان‌های دیگر وارد زبان می‌شوند و حتی واژه‌ها در زبان گفت: به دلیل قراردادی بودن واژه‌ها در زبان‌ها، اگر برای معادل‌سازی واژه‌ای دیر اقدام شود و واژه دیگری در جامعه زبانی جا بیفتد، جا افتادن واژه جدید سخت می‌شود. به‌طور مثال حدود 30 سال پیش کسی حاضر نبود، به جای «سوبسید» بگوید «یارانه»؛ زیرا «سوبسید» جا افتاده بود و کسی با «یارانه» آشنایی نداشت و نمی‌دانستند چیست اما بعدها این موضوع پدیده عمومی در سطح کشور شد، همه طبقات اجتماع هر روز با آن سروکار پیدا کردند و این واژه جا افتاد.
امام خاطرنشان کرد: تا زمانی که موضوعی، عمومی نشود یا فرهنگستان برای معادل‌سازی سرعت عمل به خرج ندهد، این موضوع سخت می‌شود. اگر پنجاه سال پیش به جای پیتزا می‌گفتند «کش لقمه» چه‌بسا امروزه همه ما به‌راحتی می‌گفتیم «کش‌لقمه». واژه‌ها، ارزش ذاتی ندارند و همانطور که گفته شد قراردادی هستند، اگر در معادل‌سازی سرعت عمل و سلیقه به کار رود، مردم استفاده می‌کنند. البته برخی از کلمات و اصطلاحات تخصصی‌تر بوده و برای مردم نیست و دردسرهایش کمتر است.
این پژوهشگر درباره اینکه فرهنگستان از موج واژه‌هایی که وارد زبان فارسی می‌شود، جا می‌ماند، توضیح داد: فرهنگستان دیر می‌جنبد و از طرف دیگر اقیانوسی از واژه‌ها از رشته‌های و شاخه‌های مختلف علمی به زبان کوچکی مانند زبان فارسی می‌ریزد و مرتب هم واژه‌های جدید ساخته می‌شود و کشور ایران نمی‌تواند برای همه معادل‌سازی کند و بنابراین ساخت معادل طول می‌کشد و چون زمان زیادی می‌برد تا فرهنگستان برای آن‌ها معادل‌سازی کند ، طبیعی است که جا بماند و واژه‌ها به همین ترتیب استفاده و بعدها مشکل‌ساز می‌شود.
او یادآور شد: بسیاری از معادل‌هایی که در فرهگستان ساخته شده‌اند، امروزه به کار می‌روند، مثلا به راحتی می‌گوییم «دادگستری» اما زمانی که این واژه ساخته شد بسیاری می‌گفتند «عدلیه» وجود دارد و چه نیازی به واژه جدید است. یا «دادگاه که قبلا می‌گفتند «محکمه»، یا می‌گفتند «بلدیه» جا افتاده چرا بگوییم «شهرداری».
این پژوهشگر درباره واکنش‌هایی که درباره توضیح واژه «هفتک» در فضای مجازی مطرح می‌شود، گفت: «تیک» بیش از 60 سال است که در زبان فارسی جا افتاده است، همانطور که گفته شد زمانی که کلمه‌ای جا بیفتد، معادل‌سازی برای آن سخت می‌شود. هشتاد سال پیش به جای «زیست‌شناسی» می‌گفتند «علم‌الحیات» اما امروزه همه می‌گویند «زیست‌شناسی»، زیرا در مدرسه و کتاب‌های درسی و مجله‌ها از این واژه استفاده می‌شود. جا افتادن واژه‌ها به سازوکارهای تبلیغ واژه‌ها نیز بستگی دارد. البته گاه ملت جوک می‌سازند و این جوک‌ها در میان مردم جا می‌افتد. فرهنگستان هیچ‌گاه نگفته «کش‌لقمه» بلکه جوک بوده یا فرهنگستان معادلی برای «کروات» نساخته است اما برخی طنز ساخته از «دارزآویز زینتی» استفاده کرده‌اند.
او با اشاره به جا افتادن واژه‌هایی چون «پیامک» به دلیل عمومی و پرکاربرد بودن و استفاده زیاد از آن توسط مردم، گفت: در برابر کلمات تخصصی‌تر مانند «تیک‌» مقداری مقاومت زیاد می‌شود که چیز عجیبی نیست، از طرف دیگر با توجه به قراردادی بودن واژه‌ها، «هفتک» جای «تیک» چیز عجیبی نیست. همه کلماتی که در زبان مادری مردم است، شسته و رفته نیست. برساخته‌هایی چون «هفتک» در زبان عامیانه خود هم داریم مثلا «سگک» داریم یا «خشتک شلوار»، این کلمات جا افتاده‌اند و استفاده می‌شوند. 
عباس امام در پایان گفت: به دلیل گستردگی واژه‌هایی که وارد زبان فارسی می‌شود، فشار زیادی به زبان وجود دارد و هر ساله نیز هزاران لغت ساخته می‌شود و از طرف دیگر نیروی فرهنگستان کم بوده و سخت‌گیری بیشتری دارند به همین دلیل، فرهنگستان از معادل‌سازی بسیاری از واژه‌ها جا می‌ماند.

لینک کوتاه:
https://www.payamemazand.ir/Fa/News/858325/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

فدائیان حجاب و عفاف در مازندران+ فیلم

دیدار تیم های بسکتبال پترو نوین ماهشهر - کاله مازندران

قیمت روغن نباتی با رفتن صافولای عربستان تغییری نمی کند

نخستین مرحله اردوی تیم ملی کشتی آزاد از 21 دی ماه در مازندران آغاز می‌شود

قیمت روغن خوراکی از دو سال قبل ارزان‌تر شد!

ساختار انرژی 600 مرغدار پرمصرف در مازندران بهینه سازی می شود

تبرئه متهمان به قتل ناخواسته یک چوپان

ساختار انرژی 600 مرغداری پرمصرف در مازندران بهینه سازی می شود

اثبات بی‌گناهی یک محکوم به اعدام پس از 5 سال!

سردار سلیمانی باید الگوی همه مسئولان باشد

تصاویر/ مراسم گرامی‌داشت شهادت سردار حاج «قاسم سلیمانی» در مازندران

دستمزد باورنکردنی رونالدو در النصر؛ دو برابر بنزما و نیمار!

دستمزد فراتر از تصور رونالدو در النصر عربستان

مسئول ستاد تخصصی بسیج اقشار و متخصصین سپاه کربلا معارفه شد

سه داور مازندرانی در فهرست بین‌المللی 2025 فیفا

ماجرای ترسناک خانه ارواح کلاردشت لو رفت

اطلاعیه مهم انجمن صنایع روغن نباتی درباره افزایش قیمت روغن

کادر فنی تیم فوتبال بانوان خیبر خرم‌آباد معرفی شد

فوری| نوتیس موسیمانه به باشگاه استقلال تایید شد؛ چرا رییس هیات مدیره دو ماه به مربیان و بازیکنان استقلال پول نداد؟ / اختصاصی خبرورزشی

قتل وکیل دادگستری در خرم‌آباد

اطلاعیه مهم انجمن روغن نباتی درباره افزایش قیمت روغن

قتل پدر به دست پسر در خرم‌آباد

قیمت روغن نباتی با رفتن صافولای عربستان تغییری نمی‌کند

قتل وکیل دادگستری به‌ علت اختلافات خانوادگی در خرم آباد

دولت تکلیف افزایش قیمت روغن را مشخص کرد/ روغن خوراکی به لیتری چند تومان می‌رسد؟

معرفی یک کتاب نوجوان که حال خوب تزریق می‌کند

خواندن قسمتی از کتاب عاشورایی منظومه ظهر روز دهم

نگاهی به زندگی شاعر معاصر کشورمان قیصر امین پور

خواندن قسمتی از کتاب نوجوانه از قیصر امین پور

مجموعه‌ای از کتاب‌های فرانکلین درباره ترس

مشکل استقلال برای پرداخت پول پیتسو موسیمانه چیست؟

گروه توسعه صنایع بهشهر، گروه صنعتی بهشهر (صافولا) نیست/ شفاف سازی دکتر کاظم پور مدیرعامل شرکت توسعه صنایع بهشهر در واکنش به اشتباه در اطلاع رسانی درباره خروج صافولا از ایران

جزئیات چند صد میلیاردی دستمزد بازیگران شبکه نمایش خانگی/ از پول پاشی تا مرگ هویتی سینما و تلویزیون!

اختلاف بر سر پاکت پول عروسی به قتل منجر شد

پشت پرده ناتوانی استقلال در پرداخت دستمزد موسیمانه

مشکل استقلال با موسیمانه: نمیتوانیم پول بدهیم!

مشکل بزرگ استقلال در پرداخت دستمزد موسیمانه چیست؟

رونمایی آیت الله اراکی از مدل اقتصادی‌اش برای حل تورم: پول به جای اعتباری، باید پول حقیقی باشد

مشکل استقلال برای پرداختی به موسیمانه؛ امکان انتقال پول به آفریقای جنوبی نیست!

تحقق 83 درصدی ثبت تعهدات اشتغال مازندران در سامانه رصد

پایان بورس امروز 17 دی 1403

خطر فسخ قرارداد به خیر گذشت، پول خارجی های استقلال پرداخت شد

موسیمانه منتظر است؛ مشکل استقلال برای پرداخت پول چیست؟

مشاهده خرس سیاه بلوچی در راسک

موسیمانه هم تهدید کرد ؛ به ایران برنمی‌گردم!

نرخ بیکاری در مازندران به 5.1 درصد کاهش یافت

مشکل استقلال برای پرداخت پول موسیمانه چیست؟

بحران مالی در استقلال/ موسیمانه تهدید به فسخ قرارداد کرد

انتقال اتوبوس آمبولانس آزادراه تهران شمال به سیاه بیشه یا پل زنگوله چالوس

تعهد اشتغال سال جاری در مازندران 44 هزار نفر است